Dolnośląska Okręgowa
Izba Inżynierów Budownictwa
ETYKA I ODPOWIEDZIALNOŚĆ ZAWODOWA INŻYNIERÓW BUDOWNICTWA – FUNDAMENTEM ZAUFANIA SPOŁECZNEGO
Konferencja z okazji 15-lecia utworzenia samorządu zawodowego inżynierów budownictwa
16 marca bieżącego roku w Domu Technika NOT w Warszawie, w ramach obchodów 15-lecia Polskiej Izby Inżynierów Budownictwa odbyła się konferencja „Etyka i odpowiedzialność zawodowa inżynierów budownictwa – fundamentem zaufania społecznego”, zorganizowana przez PIIB. W konferencji uczestniczyli liczni przedstawiciele izb okręgowych. Byli wśród nich oczywiście także przedstawiciele naszej, Dolnośląskiej Okręgowej Izby Inżynierów Budownictwa.
Gośćmi konferencji byli między innymi Andrzej Adamczyk ‒ minister infrastruktury i budownictwa, Tomasz Żuchowski ‒ wiceminister w Ministerstwie Infrastruktury i Budownictwa, Stanisław Piotrowicz ‒ przewodniczący sejmowej Komisji Sprawiedliwości i Praw Człowieka, Stanisław Żmijan ‒ zastępca przewodniczącego sejmowej Komisji Infrastruktury, Jacek Szer ‒ Główny Inspektor Nadzoru Budowlanego oraz przedstawiciele samorządów zawodów zaufania publicznego, uczelni, organizacji budowlanych i firm.
W sensie potocznym etyka to ogół norm moralnych uznawanych przez jakąś zbiorowość społeczną czy grupę zawodową, na przykład inżynierów. W tym wypadku mamy do czynienia z etyką zawodową, starającą się opisać wzorzec osobowy inżyniera, cele etyczne zawodu, normy postępowania w praktyce zawodowej oraz typowe konflikty etyczne mogące się pojawić w praktyce zawodowej. Zawody zaufania publicznego, do których należy zawód inżyniera budownictwa, zostały celowo wyodrębnione przez prawodawcę ze względu na ich społeczne znaczenie i wysokie wymagania fachowe oraz etyczne. Konsekwencją tego wyodrębnienia są szczególne prawa i szczególne obowiązki wykraczające poza standardową regulację stosunku pracy. Włącza się do nich także normy etyczne, na przykład uczciwość.
Na konferencję składały się cztery sesje dyskusyjne. Tematem pierwszej sesji było usytuowanie problematyki etyki w odniesieniu do zawodów regulowanych, w tym zawodu inżyniera budownictwa. Wykłady wygłosili profesor Irena Lipowicz z UKSW (Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego), profesor Hubert Izdebski z SWPS (Szkoły Wyższej Psychologii Społecznej) Uniwersytet Humanistyczno-Społeczny i profesor Kazimierz Flaga z Politechniki Krakowskiej.
Profesor Irena Lipowicz w swoim wykładzie zatytułowanym: „Powinności prawne, a etyczne zawodów regulowanych” mówiła o szczególnych obowiązkach dotyczących zawodów zaufania publicznego, obowiązkach niedotyczących innych zawodów. Osoby wykonujące zawód zaufania publicznego mają szczególną, indywidualną relację z klientem i pochodną tej relacji staje się zaufanie tylko wtedy, gdy klient ma pewność, że osoba wykonująca zawód zaufania publicznego przestrzega norm prawnych i etycznych, nawet jeśli nie zostały one ujęte w przepisach prawa.
Profesor Hubert Izdebski mówił o zakresie i formach odpowiedzialności w zawodach regulowanych. Przedstawił szczególne cechy odpowiedzialności zawodowej i dyscyplinarnej inżynierów budownictwa na tle analogicznej odpowiedzialności w innych zawodach, podkreślając jednocześnie znaczenie kodeksów etyki zawodowej.
Profesor Kazimierz Flaga przedstawił praktyczny wymiar etyki i odpowiedzialności zawodowej inżyniera budowlanego. Stwierdził, że nałożenie na inżynierów budowlanych kodeksów etyki, w których na straży etyki i zaufania do zawodu stoi postępowanie dyscyplinarne i prawne egzekwowanie odpowiedzialności to za mało, że istniejące istniejące kodeksy etyczne nie są w stanie odnieść się do wszystkich możliwych zachowań w tak rozległej dziedzinie jak budownictwo. Trzeba przez cały czas pracować nad tworzeniem realnych norm etycznych, opierając się także na regułach moralnych wynikających z tradycji i kultury.
Druga sesja dotyczyła norm etycznych. Dyskutowano między innymi o standardach etyki ujętych w kodeksach etyki i ich adekwatności do praktyki, kompetencjach etycznych inżyniera i zachowaniach sprzecznych z normą etyczną wobec kształtowania prestiżu zawodu. Moderatorem dyskusji był dr Leszek Mellibruda, który na wstępie przedstawił wyniki ankiety „Etyka i odpowiedzialność zawodowa inżynierów budownictwa w czasach złożonych przemian politycznych i gospodarczych”. W dyskusji udział wzięli Andrzej Baszkowski, Mieczysław Bąk, Jacek Bojarowicz, Ryszard Grobelny, Konrad Kucza-Kuczyński, ks. Krzysztof Kietliński, Mieczysław Molencki i Anita Oleksiak.
Temat trzeciej sesji brzmiał: „Postępowanie dyscyplinarne na straży etyki i zaufania do zawodu inżyniera budownictwa – egzekwowanie odpowiedzialności”. Moderatorem sesji była dr Barbara Pawlak z SWPS Uniwersytet Humanistyczno-Społeczny, a dyskutowali: Robert Dziwiński, Ryszard Kowalski, Andrzej Maciążek, Gilbert Okulicz-Kozaryn, Grażyna Samulska, Jacek Szer, Waldemar Szleper i Andrzej Zwara. Rozmawiano o odpowiedzialności karnej i zawodowej w kontekście postępowań kodeksowych w ramach prawa karnego, cywilnego i administracyjnego, o odpowiedzialności zawodowej w kontekście umów o pracę, o dzieło i na podstawie zlecenia. Mówiono także o korzyściach płynących ze stosowania procedury mediacyjnej w postępowaniach dyscyplinarnych. Podczas sesji przedstawiono również dane dotyczące postępowań w zakresie odpowiedzialności zawodowej i dyscyplinarnej.
Czwarta sesja poświęcona była etyce współpracy inżynierów ze zleceniodawcami i budowaniu na tej relacji standardów społecznej gospodarki rynkowej. Moderatorem dyskusji był profesor Zygmunt Meyer, a dyskutantami byli: Leszek Korczak, Ryszard Gruda, Zbigniew Janowski, Grzegorz Kiełpsz, Joanna Makowiecka, Jacek Mięcina, Andrzej Porawski, Karol Kasprzak, Tomasz Żuchowski i Jan Styliński.
W czasie konferencji ciągle podkreślano, że kształtowanie prawideł zawodu zaufania publicznego musi być oparte na standardach postępowania, które wynikają z norm etycznych. Fundamentem funkcjonowania etycznych zachowań jest wzajemne zaufanie pomiędzy dostawcą usługi a jej odbiorcą, zaś zaufanie w życiu społecznym sprzyja kreatywności i wydajności, a także etyczności w relacjach między ludźmi.
Przebieg konferencji, wystąpienia i wnioski będą zamieszczone w wydawnictwie pokonferencyjnym. Będzie ono zawierało teksty wystąpień wprowadzających, wystąpienia panelistów oraz konkluzje moderatorów. Prace wydawnicze będą prowadzone przez komisję wnioskową konferencji pod przewodnictwem Zygmunta Meyera.
Relacja z obrad konferencji będzie niebawem dostępna na stronie Telewizji Internetowej DOIIB.
Agnieszka Środek
Galeria
